Aplikacja Waga i wzrost łączy narzędzia do oceny masy ciała, analizy proporcji, monitorowania rozwoju dzieci oraz planowania zdrowej diety. Poniższy poradnik wyjaśnia, jak wprowadzać dane w poszczególnych modułach, jak interpretować wyniki oraz w jaki sposób zainstalować aplikację jako progresywną aplikację webową (PWA) na komputerze, iPhone’ie czy urządzeniach z Androidem. Pamiętaj, że kalkulatory mają charakter edukacyjny i nie zastępują konsultacji z lekarzem.
W zakładce Dane użytkownika wprowadzasz imię i nazwisko (nieobowiązkowe), wiek w latach i – opcjonalnie – dodatkowe miesiące, płeć, wagę w kilogramach oraz wzrost w centymetrach. U niemowląt można podać wartości z dokładnością do 0,1 kg i 0,1 cm. Po wpisaniu danych aplikacja w czasie rzeczywistym oblicza wskaźnik BMI i inne parametry. Dostępne są przyciski:
Aplikacja automatycznie generuje podsumowanie poprzednich pomiarów, które pojawia się nad modułem lekarskim po zapisaniu danych. W tej sekcji znajdziesz wyniki ostatniego obliczenia, co ułatwia porównanie zmian w czasie.
Program oblicza BMI (Body Mass Index) i porównuje go z odpowiednimi normami. U dorosłych niedowaga to BMI poniżej 18,5, prawidłowa waga mieści się w zakresie 18,5–24,9, nadwaga zaczyna się od 25,0, a otyłość od 30. U dzieci w wieku 5–19 lat stosuje się percentyle: nadwaga to wartość powyżej 85. centyla, a otyłość – powyżej 97. centyla lub 99,9. centyla w przypadku otyłości olbrzymiej. U bardzo małych dzieci program oblicza również wskaźnik Cole’a (WFL), który jest bardziej adekwatny, oraz przelicznik WHR (obwód talii do bioder) pomagający ocenić rozmieszczenie tkanki tłuszczowej.
W wynikach znajdziesz też komunikaty kierunkowe. Jeśli BMI i wskaźnik Cole’a są rozbieżne (np. jedno wskazuje na nadwagę, drugie na normę), aplikacja tłumaczy, dlaczego tak się dzieje – wysoki wzrost może powodować zaniżenie BMI, podczas gdy wskaźnik Cole’a uwzględnia międzynarodowe normy ryzyka. W każdym przypadku w razie wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Moduł Zaawansowane obliczenia wzrostowe służy do analizy dynamiki wzrostu dzieci i nastolatków. Aby skorzystać z tej funkcji, podaj imię dziecka, opcjonalny wiek kostny (miesiące), wzrost rodziców (cm) oraz serię pomiarów wzrostu w kolejnych wierszach (wiek i wzrost). Minimalnie potrzebne są dwa pomiary oddalone o co najmniej 6 miesięcy, aby program mógł obliczyć tempo wzrastania. Dodawaj wiersze przyciskiem „+”.
Po wprowadzeniu danych aplikacja oblicza bieżący centyl wzrostu, potencjalny wzrost końcowy na podstawie wzrostu rodziców oraz tempo wzrastania. Algorytm szuka pomiarów z ostatniego roku (12 ± 3 miesięcy, min. 6 mies.) i na ich podstawie liczy tempo (cm/rok). Jeżeli brak odpowiedniego okna, podaje średnią z całej historii. Wyniki są wyświetlane w formie tekstowej oraz tabelarycznej, a dodatkowy przycisk umożliwia wygenerowanie wykresu centylowego w PDF.
Moduł wyświetla ostrzeżenia w sytuacjach budzących niepokój. Jeśli kolejne pomiary spadają o więcej niż dwa kanały centylowe, pojawia się komunikat o utracie tempa wzrastania i sugestia konsultacji endokrynologicznej. Gdy wyliczone tempo jest niższe od norm dla danego wieku, program informuje o słabym tempie wzrastania. W obu przypadkach podświetla się cały blok wyników, aby zwrócić uwagę. Pamiętaj, że są to tylko sygnały – nie zastępują diagnozy lekarskiej.
Jeżeli wprowadzisz wzrost matki i ojca, aplikacja wyliczy tzw. potencjał wzrostowy, czyli przewidywany wzrost osoby w wieku 18 lat. Jest to wartość orientacyjna, zależna m.in. od wieku kostnego. W przypadku dzieci z zespołem Downa moduł automatycznie korzysta z innych siatek centylowych (Zemel 2015) i uwzględnia specyficzne normy.
Opcja Wyczyść usuwa wszystkie wiersze pomiarowe i resetuje obliczenia, pozwalając rozpocząć analizę od nowa.
Sekcja Szacowane spożycie energii pozwala ocenić, ile kalorii rzeczywiście zjada dana osoba na podstawie zmian masy ciała w czasie. Aby z niej skorzystać, podaj kolejno wiek, wzrost i wagę dla dwóch lub więcej dat. Program obliczy liczbę dni pomiędzy pomiarami, zmianę masy, oczekiwany przyrost masy u dzieci oraz różnicę między pomiarem a normą. Przyjmuje się, że utrata lub przyrost 1 kg tkanki tłuszczowej odpowiada około 7700 kcal, co pozwala oszacować dzienny deficyt lub nadwyżkę energetyczną.
Dla każdej pary pomiarów zobaczysz następujące kolumny: wiek początkowy, wiek końcowy, liczba dni, masa początkowa i końcowa, różnica masy (ΔW), oczekiwany przyrost (u dzieci), odchylenie od normy, nadwyżka/deficyt energii w kcal/dzień oraz szacowane spożycie w kcal/dzień. Jeśli wprowadzisz tylko jeden pomiar, aplikacja wykorzysta równanie spoczynkowej przemiany materii (BMR) oraz wybrany poziom aktywności (PAL), aby oszacować dzienne zapotrzebowanie. Wyższy PAL zwiększa całkowite zapotrzebowanie – np. 1,2 oznacza siedzący tryb życia, 1,55 umiarkowaną aktywność, a 1,9 bardzo wysoką aktywność.
Wyniki prezentowane są w tabeli (na komputerze) lub w formie kart (na urządzeniach mobilnych). Obok tabeli znajduje się legenda z wyjaśnieniem poszczególnych kolumn. Program zapisuje historię automatycznie w pamięci przeglądarki, dzięki czemu możesz wrócić do poprzednich obliczeń offline. Pamiętaj jednak, że szacowane spożycie nie uwzględnia indywidualnej różnicy w przyswajaniu składników i powinno być traktowane jako przybliżenie.
Ostatnia sekcja, Plan odchudzania, pomaga zaplanować bezpieczne tempo redukcji masy ciała. Najpierw wybierz poziom aktywności fizycznej (PAL), a następnie typ diety: lekka, umiarkowana lub intensywna. Na tej podstawie program oblicza spoczynkową przemianę materii (BMR) i całkowity wydatek energetyczny (TEE), a następnie proponuje deficyt kalorii i przewidywane tempo utraty wagi. Dla osób dorosłych docelową wagę wyznacza się zwykle na podstawie mediany BMI (50. centyl), a dla dzieci – na podstawie górnej granicy normy (85. centyl BMI). W wynikach zobaczysz przewidywany czas dojścia do tych wartości oraz zalecane dzienne spożycie kalorii.
Charakterystyka diet:
Moduł nie pozwoli wybrać diety, jeśli całkowite zapotrzebowanie jest zbyt niskie (wtedy pojawi się komunikat „Brak diety”) lub jeśli u dziecka poniżej 9 lat wybrano dietę intensywną. W kolumnach wynikowych znajdziesz sugerowane spożycie kalorii oraz szacowany czas dojścia do docelowej wagi. Program ostrzega również przed zbyt szybką utratą masy (więcej niż 1 kg/tydz.) i zbyt niskim spożyciem (poniżej 70% TEE). Pamiętaj, aby każdą dietę skonsultować z lekarzem lub dietetykiem.
Po zaznaczeniu opcji „Przejdź do modułu lekarskiego” i wprowadzeniu prawidłowego siedmiocyfrowego numeru PWZ (prawo wykonywania zawodu) odblokowujesz moduł profesjonalny. Znajdziesz w nim kalkulatory dawek i tabele używane w testach stymulacyjnych GH, OGTT, ACTH i TRH oraz w terapii hormonem wzrostu lub IGF‑1. Narzędzie ma charakter edukacyjny i nie powinno być wykorzystywane do podejmowania decyzji diagnostycznych ani terapeutycznych.
Aby zainstalować aplikację jako progresywną aplikację webową na komputerze (Windows, macOS lub Linux), otwórz stronę wagaiwzrost.pl w przeglądarce Google Chrome lub Microsoft Edge. Po załadowaniu zobaczysz ikonę „Zainstaluj aplikację” po prawej stronie paska adresu (monitor z strzałką). Kliknij ją i potwierdź instalację. Alternatywnie użyj menu przeglądarki (trzy kropki) i wybierz Zainstaluj. Po instalacji program uruchomi się w osobnym oknie i będzie dostępny offline; można go przypiąć do paska zadań lub menu Start.
W systemie iOS (iPhone, iPad) instalacja jest możliwa wyłącznie przez przeglądarkę Safari. Wejdź na wagaiwzrost.pl, naciśnij ikonę udostępniania (kwadrat ze strzałką), a następnie wybierz Dodaj do ekranu początkowego. Możesz nadać własną nazwę skrótu i dotknąć Dodaj. Ikona pojawi się na ekranie, a aplikacja będzie działać w trybie pełnoekranowym. Upewnij się, że odwiedziłeś stronę co najmniej raz w trybie online, aby wszystkie zasoby zostały wczytane.
Na urządzeniach z Androidem otwórz stronę w przeglądarce Chrome. Pojawi się baner z propozycją instalacji – kliknij Instaluj. Jeśli baner się nie pojawi, otwórz menu (trzy kropki) i wybierz Zainstaluj aplikację lub Dodaj do ekranu głównego. Po potwierdzeniu aplikacja zostanie dodana do listy programów i ekranu startowego. Będzie dostępna offline i będzie aktualizować się automatycznie przy kolejnym połączeniu z internetem.
Aplikacja wykorzystuje mechanizm service worker do przechowywania plików w pamięci urządzenia. Aby wymusić aktualizację do nowszej wersji, odśwież stronę w przeglądarce lub zamknij i ponownie otwórz zainstalowaną aplikację. W celu odinstalowania kliknij ikonę prawym przyciskiem i wybierz Odinstaluj (na komputerze) albo przytrzymaj ikonę i wybierz Usuń (na telefonie).
Aplikacja Waga i wzrost to wszechstronne narzędzie do monitorowania masy ciała i rozwoju, planowania diety oraz oceny zapotrzebowania energetycznego. Korzystając z instrukcji powyżej, wprowadzaj dokładne dane, analizuj wyniki z rozwagą i traktuj je jako wskazówki, a nie diagnozę. W razie jakichkolwiek wątpliwości zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem.